แซกโซโฟน Saxophone เป็นเครื่องดนตรีในตระกูลเครื่องลมไม้ ใช้ลิ้นเดี่ยวเหมือนของคลาริเนต แม้ว่าตัวเครื่องมักจะทำด้วยโลหะแต่สุ้มเสียงก็กระเดียดมาทางเครื่องลมไม้
แซกโซโฟนจึงได้รับฉายาว่า "คลาริเนตทองเหลือง" (brass clarinet)
แบร์ลิออซได้กล่าวว่าเสียงของแซกโซโฟนคือการผสมผสานเข้าด้วยกันระหว่าง
ซอเชลโล ปี่คอร์อังแกลส์และปี่คลาริเนท แซกโซโฟนจะเล่นกระซิบกระซาบ
อ่อนหวานนุ่มนวล หรือจะแผดให้แสบโสตประสาทก็ทำได้
จึงเหมาะสำหรับใช้เป็นเครื่องดนตรีบรรเลงเดี่ยว
ประวัติ
อดอล์ฟ แซกซ์ (Adolphe Sax) มีชื่อจริงว่า
Antoine-Joseph Sax แต่คนทั่วไปเรียกเขาว่า Adolphe
Sax เป็นชาวเบลเยียมเกิดที่เมืองดินานท์
(Dinant) เมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 1814 บิดาชื่อ ชาร์ล โจเซฟ แซกซ์ (Charles Foseph Sax) เป็นนักดนตรีเป่าฟลุตและคลาริเนต นอกจากนี้แล้วบิดาของเขายังมีโรงงานประดิษฐ์เครื่องดนตรี
โดยเฉพาะเครื่องลมไม้และเครื่องทองเหลืองอยู่ที่เมืองดินานท์อีกด้วย ประมาณปี ค.ศ.
1815 บิดาเขาได้ย้ายโรงงานไปอยู่ที่กรุงบรัสเซลส์ อดอล์ฟ
แซกซ์ ได้เรียนรู้และได้รับการถ่ายทอดวิชาต่างๆ จากบิดา ในขณะเดียวกัน อดอล์ฟ
แซกซ์ ยังได้ศึกษาดนตรีที่สถาบันดนตรีแห่งกรุงบรัสเซลส์
โดยเรียนเป่าฟลุตและคลาริเนต
ในปี ค.ศ. 1830
อดอล์ฟ แซกซ์ ได้ประดิษฐ์เครื่องดนตรีของเขาเป็นครั้งแรก
โดยมีฟลุตและคลาริเนตซึ่งทำด้วยงาช้าง
แสดงในงานนิทรรศการเครื่องดนตรีที่กรุงบรัสเซลส์ ในปี ค.ศ. 1838 เขาได้ลิขสิทธิ์ในการประดิษฐ์เบสคลาริเนต ระหว่างปี ค.ศ. 1840-1841
เขาได้ประดิษฐ์แซกโซโฟนและนำออกแสดงในงานนิทรรศการเครื่องดนตรีที่กรุงบรัสเซลส์ใน
ค.ศ. 1841 แต่คณะกรรมการไม่ได้มอบรางวัลให้แก่เขาโดยอ้างว่าอายุน้อย
ในที่สุดเขาได้ย้ายไปตั้งร้านประดิษฐ์และซ่อมเครื่องดนตรีที่กรุงปารีสในปี ค.ศ. 1842
ร้านของเขาได้รับความนิยมมากที่สุดในยุโรป
โดยเฉพาะเครื่องลมไม้และเครื่องทองเหลืองในสมัยนั้น
เขาเสียชีวิตในวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1894 ที่กรุงปารีสเมื่ออายุ 79
ปี
ในระยะต้นของต้นคริสต์ศตรรษที่ 20 บริษัทเฮนรี่
เซลเมอร์แห่งปารีสได้ซื้อร้านของอดอล์ฟ แซกซ์ ต่อของเขามาดำเนินการแทน
และได้ผลิตแซกโซโฟนยี่ห้อ เซลเมอร์ ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1920
ชนิดของ Saxophone
ตระกูล Saxophone เป็นตระกูลใหญ่เช่นเดียวกับคลาริเนท Saxophone มีขนาดต่างๆ ถึง 7 ขนาดด้วยกัน แต่นิยมใชในปัจจุบันมี 4 ชนิดด้วยกัน หลากหลายชนิดของแซกโซโฟน ได้กล่าวเกี่ยวกับชนิดของแซกโซโฟน ไว้ว่าแซกโซโฟน มี 4 ชนิด ได้แก่ โซปาโน อัลโต้แซกโซโฟน เทนเนอร์แซกโซโฟน และบาริโทนแซกโซโฟน ในบรรดา 4 ชนิด ที่กล่าวมานี้ แซกโซโฟนโซปราโนเป็นแซกโซโฟนที่มีเสียงความถี่เสียงสูงที่สุด ตามด้วยแซกโซโฟนอัลโต้ แซกโซโฟนเทนเนอร์และต่ำสุดคือบาริโทนแซกโซโฟน
โซปราโนแซกโซโฟน Soprano Saxophone เป็นแซกโซโฟนที่มีขนาดเล็ก นำหลักเบาและมีความถี่ยังไม่สูงที่สุดมีขนาดเล็กและน้ำหนักเบาจึงสามารถถือไว้ในมือได้ง่ายโดยจำเป็นต้องใช้สายสะพายแซกโซโฟนก็ได้ โซปราโนไม่เหมาะสมสำหรับผู้ที่ต้องหัดเล่นแซกโซโฟนใหม่ๆ เนื่องจากมีความยากในการคุมเสียงมากกว่าแซกโซโฟนอัลโต้และเทนเนอร์ ถือเป็นเครื่องที่ใช้แทนไวโอลินในโพสิชันที่หนึ่ง (1 st) ในวงประเภทเครื่องเป่า ระดับเสียง Bb เท่ากับเครื่องดนตรีคลาริเน็ตและทรัมเป็ต ในปัจจุบันแซกโซโฟนโซปราโนจะมีรูปทรงให้เลือก 2 แบบคือแบบตรง และแบบโค้งก็จะมีลักษณะเหมือนกับแซกโซโฟนอัลโต้แต่มีขนาดเล็กกว่า
อัลโต้แซกโซโฟน Alto Saxophone เป็นแซกโซโฟนที่ค้อนข้างเหมาะสมสำหรับผู้เริ่มต้น เนื่องจากเป็นแซกโซโฟนที่เป่าง่ายกว่าโซปราโนและมีนำหนักเบากว่าเทนเนอร์แซกโซโฟน อัลโต้สามารถเป่าได้หลายๆสไตล์ไม่ว่าจะเป็น คลาสสิก ป็อป แจ็ส แต่นักดนตรีคลาสสิกจะนิยมใช้แซกอัลโต้ในการเล่นมากกว่าการใช้แซกโซโฟนอัลโต้ในการเล่นมากกว่าการใช้แซกโซโฟนชนิดอื่นๆ รวมถึงการเล่นดนตรีแบบแตรวง คอนเสิร์ตหรือมาร์ชิงก็ได้ มีความนิยมมากที่สุดในเอเชีย
เทนเนอร์แซกโซโฟน Tenor Saxophone เป็นแซกโซโฟนที่ถูกใช้มากในการเบ่นดนตรีแนวแจ็ส แต่ก็สามารถเห็นแซกโซโฟนเทนเนอร์ได้ในการเล่นดนตรีแบบอื่นๆ เสียงของเทนเนอร์จะมีลักษณะแบบนุ่มๆ อ้วนๆ ระดับเสียง Bb และต่ำกว่าแอัลโต้และโซปราโน รองจากอัลโต้
บาริโทนแซกโซโฟน Baritone Saxophone เป็นแซกโซโฟนที่มีขนาดใหญ่และมีความถี่เสียงต่ำ แต่ยังสามารถที่จะบรรเลงเดียวได้ เพราะโทนเสียงอยู่ในช่วงโทนเทนเนอร์-เบส ถือเป็นเครื่องที่ใช้แทนเชลโล่ในวงประเภทเครื่องเป่า และมีราคาค่อนข้างแพง และมีน้ำหนัก ดังนั้นบาริโทนแซกโซโฟนจึงไม่เหมาะสมแก่นักแซกโซโฟนมือใหม่ทั้งหลาย ความยาวท่อของบาริโทนแซกโซโฟนจะอยู่ประมาณ 7 ฟุต
เบสแซกโซโฟน Bass Saxophone ระดับเสียง Bb เป็นแซกโซโฟนที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ มีเสียงต่ำกว่าเทนเนอร์แซกโซโฟน 1 ช่วงคู่แปด และต่ำกว่าบาริโทนแซกโซโฟน เป็นคู่ 4 สมบูรณ์ เล่นโทน เบส เป็นหลัก ถือเป็นเครื่องที่ใช้แทนเสียงคอนทร่าเบสในวงประเภทเครื่องเป่าได้
คอนทร่าเบส แซกโซโฟน Contrabass Saxophone คีย์ Eb เป็นเครื่องดนตรีที่มีขนาดเกือบใหญ่ที่สุด มีความยาวเป็นสองเท่าของบาริโทนแซกโซโฟน มีความสูงของเครื่องมากกว่าคนเล็กน้อย มีช่วงเสียงต่ำกว่าบาริโทน 1 ช่วงคู่แปด เป็นเครื่องดนตรีที่พบมีช่วงเสียงเห็นได้ยาก แต่ยังคงมีการผลิตอยู่ไม่มาก เสียงจะเป็นลักศณะ Buzzy มากกว่าจะบอก ได้ว่าเล่นโน้ตตัวอะไรเพราะความใหญ่ของตัวเครื่องต่อปากเป่า
ซับคอนทร่าเบส แซกโซโฟน Subcontrabass คีย์ Bb เป็นแซกโซโฟนที่มีขนาดใหญที่สุดในปัจจุบัน
เพลงแสงเทียน
เป็นการร่วมวงเฉพาะ Saxophone ที่เรียกว่า Quartet
ซึ่งจะประกอบไปด้วย Saxophone 4 ประเภท เช่น Soprano Saxophone, Alto Saxophone,
Tenor Saxophone and Baritone Saxophone